فیگور پرنده «توکو توکان کویر» PL127-504

فیگور یک عروسک یا شخصیت قابل تنظیم است که معمولاً از پلاستیک ساخته می‌شود و اغلب بر اساس شخصیت‌های یک فیلم، کتاب طنز، نظامی، بازی ویدیویی   یا برنامه تلویزیونی ساخته می‌شود. فیگورها برخلاف عموم عروسک‌ها بیشتر مورد استقبال پسربچه‌ها و بزرگسالان قرار می‌گیرند.

 اصطلاح «اکشن فیگور» برای اولین بار توسط  Hasbro در سال ۱۹۶۴ ابداع شد تا چهره جو را برای کودکانی، خصوصاً پسرانی که  با عروسک بازی نمی‌کردند، گزینه ای برای   خرید قرار دهد. عروسک اصطلاحی است که در درجه اول به عنوان اسباب بازی دختران بشمار می‌رود، از این رو تغییر  اسم و صفت کمک بزرگی برای ورود به بازار جدید بود.

 تنوع فیگورها به قدری زیاد است که دیگر برای داشتن  یکی از آن‌ها مسئله‌ی جنسیت دختر و پسر مطرح نیست. فیگورها  ابعاد  مختلفی  دارند و به دو دسته ثابت یا مفصلی طبقه بندی می شوند. همچنین  برای  سن و  سال خاصی ساخته نمی‌شوند و می‌توان آن‌ها را هم نوعی اسباب‌بازی برای  کودکان به حساب آورد و هم به عنوان یک استند دکوری روی میز یا  کتابخانه برای دکور اتاق یا آرشیو کلکسیون بزرگسالان استفاده کرد.

 بازی  با  فیگور ها معمولا جذابیت زیادی برای کودکان و نوجوانان و حتی جوانان دارد. آنها را به دنیای خیال برده و با داستان سازی در ذهنشان مهارتهای ذهنی متنوعی را در خود تقویت می کنند و با قرارگرفتن در نقش قهرمانان داستانها عزت نفس و حس خوبشان نسبت به خودشان تقویت می گردد.

توکو توکان (Ramphastos toco) گونه ای از پرندگان از خانواده توکان ها رامفاستیده است. این بزرگترین گونه توکان است و ظاهری متمایز دارد، با بدن سیاه، گلو سفید، سینه و روکش های دم بالا و روکش های زیر دم قرمز. بارزترین ویژگی آن منقار عظیم آن است که زرد مایل به نارنجی با پایه سیاه و لکه بزرگ در نوک آن است. این بومی در آمریکای جنوبی است، جایی که پراکنش وسیعی از جنوب گویان تا شمال آرژانتین و اروگوئه دارد و دامنه آن اخیراً به سمت جنوب گسترش یافته است. برخلاف سایر توکان ها که در جنگل های پیوسته زندگی می کنند، توکو توکان ها در انواع زیستگاه های نیمه باز در ارتفاعات تا ارتفاع 1750 متری (5740 فوت) زندگی می کنند. آنها به ویژه در سرادوی برزیل، جنگل های گالری و تالاب های پانتانال رایج هستند.توکو توکان ها عمدتاً از میوه های گوشتی تغذیه می کنند، اما رژیم غذایی خود را با حشرات، تخم مرغ و لانه های پرندگان دیگر تکمیل می کنند. آنها هر میوه غنی از قند موجود را می خورند و بسته به زیستگاه اطراف، تنوع بالایی در رژیم غذایی خود نشان می دهند. پرورش فصلی است و زمان فصل تولید مثل در مناطق مختلف متفاوت است. لانه‌ها معمولاً در گودال‌های درختان ساخته می‌شوند و حاوی دو تا چهار تخم هستند. هر دو والد تخم ها را به مدت 17 تا 18 روز قبل از جوجه کشی انکوبه می کنند. BirdLife International آن را کمترین نگرانی در نظر گرفته است.

توکان (  یا توکا ) را تقریبا در تمامی امریکای لاتین ( از مکزیک تا آرژانتین به  استثنای شیلی ) می توان در جنگلهای بارانی و ساحلی دید. توکان ها به دلیل  جذابیت بی بدیلشان جزو اولین پرندگانی بودند که مورد توجه دریانوردان  اروپایی قرار گرفته و به اروپا برده شدند. توکان در اسارت تا 20 سال عمر می  کند ( بیشترین طول عمر گزارش شده 26 سال است ) توکان مادر در هر تخم گذاری  ، 4-3 تخم می گذارد ( 16 روز پس از جفت گیری ) و جوجه ها 50-46 روز بعد سر  از تخم بیرون می آورند.

توکان پرنده  ای باهوش و بازیگوش با رفتاری دوستانه و آرام است. توجه فراوانی به محیط  پیرامون خود دارد. به سادگی روی شانه شما می نشیند و در مقابل نوازش مثل یک  گربه خودش را لوس می کند! توکان اگرچه قادر به تقلید صدای انسان نیست اما  مزایای زیادی نسبت به طوطی ها دارد : توکا جیغ نمی زند و با سر و صدای بلند  اسباب نارضایتی همسایه ها را فراهم نمی کند ، ریزش دائمی پوش پرهایش شما  را کلافه نمی کند ، نمی تواند گاز (محکم ) بگیرد و همچنین قادر به جویدن  پرده و قالی و قالیچه نیست! جوجه هایی که در اسارت متولد شده و به صورت  دستی تغذیه شده اند ، بهترین انتخاب برای علاقه مندان توکان هستند. توکان  ها می توانند به خوبی طوطی ها تربیت شوند( یه استثنای سخن گفتن ) و حقه ها و  بازی های زیادی را بیاموزند.

اصلیت توکان

ظاهرا”  این گروه از پرندگان با دارکوب ها تفاوت دارند اما جزو خانواده های نزدیک  به هم می باشند هر دوی این پرندگان دارای پاهایی هستند که 2 چنگال به سمت  جلو و 2 چنگال به سمت عقب دارند وقتی پرواز می کنند بال هایشان را به سرعت  به هم می زنند و در نتیجه در هنگام حرکت در هوا بالا و پایین می شوند. 

این  گروه پرنده های درخت نشین، بیشتر به خاطر منقار بزرگ تر از اندامشان مشهور  هستند منقار یک توکان تا ۲/۳ طول کل بدنش دراز می شود. توکان ها اکثراً  پرنده های آمریکای جنوبی هستند. بیشتر آنها در جنگل های استوایی زندگی می  کنند. بدنشان معمولاً سفید و سیاه با نقش های رنگارنگ و منقارهایشان بلند،  خیلی پهن و معمولاً بسیار رنگین هستند.

دانشمندان  هنوز نمی دانند که چرا توکان چنین منقار بلندی دارد و یا چرا رنگ این  پرنده آنقدر زیباست رنگ توکان باعث می شود هم نوعان خود را به خوبی تشخیص  داده و جفت خود را جذب کند.

لبه ی منقارها اره ای است که به توکان ها در برداشتن و تکه کردن میوه کمک می کند. کاربرد این منقارهای بسیار بزرگ کاملاً مشخص نیست.

از  آنجا که منقارشان علیرغم اندازه شان، که ظاهری سنگین است ولی در نتیجه ی  وجود سلول های لانه زنبوری یا ۶ ضلعی (honeycombed cell construction)  بسیار سبک هستند. احتمالاً به منظور قادر ساختن این پرندگان برای دسترسی به  میوه هایی که به طور نامناسبی بر بالای چتر درخت قرار دارند، شکل گرفته  اند. آنها از منقارشان با نهایت مهارت استفاده می کنند.آن ها توت ها را می  چینند و بعد آنها را به داخل گلوی خود می اندازند.

توکان  ها معمولاً دسته جمعی در بالای درخت زندگی می کنند. توکان ها مانند  پرندگان هم خانواده ی خود، دارکوب، باریت ها و جاکامارها، دو انگشت به جلو و  دو انگشت به سمت عقب دارند. این شکل انگشتان به آنها در بالا و پایین آمدن  بر روی تنه درختان کمک می کند.

توکان  ها در سوراخ های طبیعی درختان لانه می سازند و از میوه، حشرات، مارمولک ها و  پرنده های کوچک و تخم مرغ ها تغذیه می کنند. توکان های کوچک را توکانیتس  می نامند.

توکان ها قبل از هر چیز  پرندگانی میوه خوار هستند و در طبیعت از بیش از یکصد گونه مختلف تغذیه می  کنند. در مرحله بعدی و به ویژه در فصل جفت گیری و برای تامین پروتیین مورد  نیاز از حشرات مختلف نیز تغذیه می کنند. این پرنده با همنوعان خود یا  پرندگان کوچک تر ، رفتار خوبی ندارند.

انواع توکان

در حدود ۳۵ گونه از توکان ها امروزه در جهان زندگی می کنند. مهم ترین گونه های آن عبارتند از:
1. توکان منقار تیز
2. توکان توکو

۱- توکان منقار تیز

این  پرنده زیبا یکی از بزرگترین اعضای خانواده توکان ها می باشد. این پرنده در  حالت پرواز منقار بزرگ، بال های پهن، دم کوتاه و چهره منحصر به فردی دارند  این پرنده ها معمولا” در گروه های کوچک زندگی می کنند.

۲- توکان توکو

توکان  توکو ۵۵ سانتیمتر (۲۲ اینچ) طول دارد. مشخصه ی ظاهری آن نوک بلندش که حدود  یک چهارم از طول کلی بدنش را تشکیل می دهد است. در اطراف نوکش پر های نوک  تیز ندارد و در اطراف چشمش هم پر ندارد.زبانی دراز با قسمت های ساییده شده  در اطراف زبان دارد.بال ها کوتاه هستند و مانند دم ، دارای انحنا هستند.راه  رفتنش ضعیف است چون انگشتان اول و چهرمش ، در عقب قرار دارند.(توضیح:  پرندگانی مانند بلبل یا فینچ ۳ انگشت در جلو دارند و انگشت اولشان در عقب  قرار دارد. ولی در طوطی سانان و توکان و دارکوب، دو انگشت در جلو و دو تا  درعقب قرار دارد و این به علت آن است که بتوانند به راحتی از تنه ی درختان  بالا بروند و به طور عمودی به آن بچسبند.) توکو توکان ، جنگل های بارانی  نواحی گرمسیری را دوست دارد.

نگهداری از توکان

بهتر  است اتاق / فضای مناسبی را برای پریدن در اختیار توکان قرار دهید ( بهتر  است پرهای پروازی چیده نشوند ) و برای نگهداری در قفس از قفس مخصوص طوطیهای  بزرگ نظیر کاکاتو و ماکائو استفاده کنید. توکان ها تا حد بسیار زیادی به  تغییرات دمایی مقاوم اند و می توانند گستره دمایی وسیعی را تحمل کنند. با  این حال بهتر است که سازگاری با تغییرات دما به صورت تدریجی انجام شود.  برای این منظور می توانید همزمان با تغییرات فصلی حیوان را در معرض هوای  آزاد قرار دهید . خطر گرمای تابستان به مراتب بیش از سرمای زمستان است . در  صورت افزایش دمای محیطی به بیش از 37 درجه می توانید با اسپری آب به خنک  شدن حیوان کمک کنید. اگر گرمای هوا از 40 درجه تجاوز کرد ، نگهداری حیوان  در فضای باز توصیه نمی شود.

توکان ها  ممکن است برای خوردن هر چیزی ( میخ ، خرده شیشه و ...) کنجکاوی کنند این  پرنده همچنین نسبت به مسمومیت با گیاهان زینتی ، افشانه ها و ... به شدت  حساس اند. بهتر است محیط زندگی توکان را از هر چیز بالقوه خطرناک پاک کنید.  آلوده شدن خوراک / آب توکان با ادرار/ مدفوع جوندگان می تواند به بروز  عفونتهای مختلف در پرنده منجر شود. بنابراین نگهداری همزمان توکان با همستر  / خوکچه هندی / خرگوش / جربیل / چینچیلا و ... توصیه نمی شود. نسبت به  آزمایش مدفوع در چک آپ های دوره ای و نیز درمان دوره ای انگلی پرنده ( در  صورت لزوم ) حساس باشید؛ انواع انگلهای گوارشی می توانند در توکان ها کشنده  باشند. ( برخی از داروهای رایج ضد انگلی می توانند برای توکان کشنده  باشند. ضرورت دارد که از خود درمانی به شدت پرهیز کنید )

تغذیه توکان

توکان  ها قبل از هر چیز پرندگانی میوه خوار هستند و در طبیعت از بیش از یکصد  گونه مختلف تغذیه می کنند. در مرحله بعدی و به ویژه در فصل جفت گیری و برای  تامین پروتیین مورد نیاز از حشرات مختلف نیز تغذیه می کنند. با وجود آنکه  نمی توان دقیقا غذای طبیعی حیوان را برایش فراهم کرد ، اما امکان تغذیه  بسیار مطلوب بر پایه میوه های مختلف در اسارت وجود دارد. توکان ها بر خلاف  طوطی ها که بخش عمده خوراک آنها را دانه ها تشکیل می دهند به دلیل ساختار  ویژه گوارشی باید با میوه تغذیه شوند ( به بیان دیگر مجاز به استفاده از  دانه ها در تغذیه توکان نیستید ) : ترکیبی از پاپایا (70 درصد ) ، موز (20  درصد ) ، انگور (5 درصد ) و یکی از انواع بری ( 5درصد) می تواند خوراک ایده  آلی برای توکان باشد. در صورتی که به پاپایا دسترسی ندارید می توانید به  عنوان جایگزین از طالبی یا گرمک استفاده کنید. به جز میوه هایی که حاوی  مقادیر بالای اسید سیتریک هستند ( پرتغال ، لیمو ، نارنگی ، آناناس و گوجه  فرنگی ) که حیوان را دچار مشکلات گوارشی خواهند کرد ، منعی برای استفاده از  سایر میوه ها وجود ندارد.

بیماریهای توکان

متاسفانه  توکان ها ( و برخی دیگر از پرندگان ) به لحاظ ژنتیکی استعداد جذب بیش از  اندازه آهن موجود در مواد غذایی را دارند. ذخیره آهن اضافه در کبد و رسیدن  آن به مقدار مسمومیت زا ( iron storage disease یا hemochromatosis) می  تواند به مرگ پرنده منجر شود. بنابراین برای تامین پروتیین مورد نیاز پرنده  باید از غذاهای تجاری با آهن محدود شده استفاده کرد. ( حتما قبل از  استفاده ، سایر محتویات غذا را با دامپزشک اختصاصی پرندگان زینتی / دامپزشک  اختصاصی حیوانات خاص کنترل کنید ) . تقریبا هیچ روشی ( به استثنای بیوپسی  کبد ) برای تشخیص ( و بالتبع درمان ) این بیماری در پرندگان زنده وجود  ندارد و طبق معمول پیشگیری بهتر از درمان است. فراموش نکنید که همه موجودات  زنده به آهن ( دست کم برای تشکیل همگلوبین خون ) نیاز دارند و امکان حذف  آهن از برنامه غذایی وجود ندارد.

روش  تغذیه پیشنهادی ( جز در موارد خاص و با نظر دامپزشک اختصاصی پرندگان زینتی )  به هیچ افزونه ویتامینی و مواد معدنی نیاز نداشته و یک برنامه غذایی کامل  است. افزودن خودسرانه مواد معدنی می تواند به بروز مشکلات جدی تغذیه ای و  متابولیک ( به ویژه بیماری نقرس ) منجر شود.

اگرچه  توکان ترجیح می دهد آب مورد نیازش را از طریق میوه های مختلف دریافت کند،  اما باید آب تمیز و کافی در تمام ساعات شبانه روز در اختیار پرنده باشد.